Μυθολογικά του Γιώργου Μεταξά

Βιβλιοπαρουσίαση

Ποιητική Συλλογή «Μυθολογικά», Γιώργος Μεταξάς, εκδόσεις Ερωδιός 

       

Λιτό εξώφυλλο

Από τον εκδοτικό οίκο Ερωδιός εκδόθηκε πρόσφατα η ποιητική συλλογή «Μυθολογικά» του Γιώργου Μεταξά. Ο ποιητής  ζει στη Θεσσαλονίκη και είναι Πολιτικός Μηχανικός. Αρθρογραφεί και δίνει διαλέξεις για την Επικούρεια φιλοσοφία. Είναι ιδρυτικό μέλος των Φίλων Επικούρειας Φιλοσοφίας "Κήπος της Θεσσαλονίκης". Στον πρόλογο της συλλογής εξηγεί την προέλευση της έμπνευσης του, που είναι η Ελληνική Μυθολογία και παροτρύνει τον αναγνώστη: «Οι Θεοί και οι ήρωες, τα τέρατα και οι δαίμονες, οι ημίθεοι και οι τιτάνες του μύθου που ενσαρκώνουν τους πόθους, τις αδυναμίες, τις συμπεριφορές, τους φόβους και τα πάθη του ανθρώπου, πέρα από το καλό και το κακό ας γίνουν οι σταθερές της σκέψης σου….. Ας γίνει λοιπόν ο μύθος για σένα η “λυδία” λίθος ώστε να κατανοήσεις και ν’ αποκρυπτογραφήσεις τις διαδρομές της ψυχής σου». 

      

Πάνας, Αρχαιολογικό Αθηνών

Είναι αλήθεια, ότι αντιμετώπισα αρχικώς τη συλλογή με περίσκεψη καθώς ο γενικός και άχρωμος τίτλος της και η ενιαία της θεματική με προϊδέασε για μια άνευρη ποιητική μεταφορά γνωστών μύθων που δεν θα μου προκαλούσε καμία συγκίνηση. Έκανα λάθος. Και όπως ο ποιητής λέει στο ποίημα του ο «Παν»:

(αποσπάσματα)

Κι όπως ακούγονταν μακριά

ο θεϊκός αυλός

βαθειά κι εγώ χανόμουνα

μονάχος μου στον μύθο,

την πίστη μου δυνάμωνε

του «είναι» μου ο σαλός

σπονδές λατρείας πρόσφερα

στον Δαναϊδων πίθο.

        Έμπνευση σταθερή ο Πάνας και για άλλα ποιήματα του, όπως το «Ηχώ Πετρήεσσα»:

Τον κερασφόρο εσυντρόφευε θεό,

με τον αυλό, τη σύριγγα, την λύρα

μα ήταν άπονη κι απάνθρωπη η μοίρα

για την πανέμορφη την νύμφη, την Ηχώ.

       

Άρπυιες, Αρχαιολογικό Αθηνών

Εμπνεόμενος από πολλές πηγές της μυθολογίας (Σαπφώ, Απολλόδωρος, Παυσανίας, ξένοι συγγραφείς) ανασυνθέτει γνωστούς και λιγότερο γνωστούς μύθους και απαστράπτοντες τους παρουσιάζει με λεπτό χιούμορ και ειρωνεία επιλέγοντας πολλές φορές να «εισέλθει» στον μύθο και με εξαιρετικά ζωντανό τρόπο να τραβήξει σε αυτόν και τον αναγνώστη. Πολλές φορές έντρομο από τις μορφές των μυθικών τεράτων και τις βίες σκηνές όπως στο ποίημα του «Άρπυιες»:

Κι εγώ παρέα έχοντας σκιές

στο σκοτεινό ασφόδελο λιβάδι

τις Άρπυιες χαζεύω τις γριές

στο έρεβος που πάντα είναι βράδυ.

       Και στο «Κήρες»:

Βορά των άσπρων τους οδόντων

οι σάρκες που θα βρουν στις μάχες,

ρουφάν το αίμα των πιπτόντων,

γιορτάζουν στις σφαγές μονάχες.

       

Ασκληπιός, Αρχαιολογικό Αθηνών

Παραθέτω ολόκληρο το ποίημα «Ασκληπιός» καθώς ήταν ο Θεοποιημένος Έλληνας ιατρός στον οποίο απέδωσε τιμές και λάτρεψε ο αυτοκράτορας Ιουλιανός:

«Έγινε χειρούργος κι’ ασκώνταςτην τέχνη

Αυτή για πολύν καιρό, όχι μόνον εμπόδιζε

Μερικούς ανθρώπους να πεθαίνουν, αλλά

Ανάσταινε και τους πεθαμένους».

Απολλόδωρος (Βιβλίο Γ’ Χ,3)

Την ίασιν του γνώρισε

ο Κένταυρος ο Χείρων

σ’ αυτόν χρωστά την μόρφωσιν

τ’ Απόλλωνα ο γιος,

η συνδρομή ιερών φιδιών

λουτρών, βοτάνων, μύρων

κι ονείρων της εγκοίμησης

σε πείσμα του Διός

τα φάρμακα που έφτιαχνε

με αίμα ο θνητός

για ν’ ανασταίνει τους νεκρούς

από τον κάτω κόσμο

ήταν, τι κρίμα! Αφορμή

να του ‘ρθει κεραυνός

και προς τον Άδη να χαθεί

μ’ ένα κλαδάκι δυόσμο.

       Προτείνω τη συλλογή ανεπιφύλακτα στους λάτρεις της Ελληνικής Μυθολογίας και της Ποίησης. Στο Βιβλιοπωλείο «Αριστοτέλειο», Ερμού 61, Θεσσαλονίκη.

Γιάννης Μπαχάς.

Ποίημα του Χρήστου Κεσκίνη

Αιώνιος Νικητής

Οι ποιητές με υμνούν με λόγια τρυφερά και γλυκά... 

Οι ερωτευμένοι χαρίζουν την Αγάπη τους ο ένας στον άλλο στο όνομα μου...

Εξαιτίας μου γίνονται οι μεγαλύτεροι πόλεμοι και καταστρέφονται τεράστιες αυτοκρατορίες... 

Οι δειλοί με μισούν και με ποδοπατούν από τον φόβο τους... 

Κάποιες φορές η τρέλα με κυριεύει... 

Το Μίσος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός μου... 

Η Αγάπη ο μεγαλύτερος στόχος μου.... 

Έχω την δύναμη να κάνω κάποιον να κλαίει από χαρά ή από λύπη.... 

Θεοί και Άνθρωποι δε μπόρεσαν να με χαλιναγωγήσουν...

Για κάποιους είμαι η καταστροφή και η τιμωρία των Θεών...

Για άλλους απλά η ευλογία Τους... 

Κάποιοι πιστεύουν ότι είμαι τυφλός.

Ενώ άλλοι ότι είμαι τρελός! 

Μπορώ να κάνω κάθε άνθρωπο ευτυχισμένο....

Όλους εκτός από τον εαυτό μου... 

ΕΙΜΑΙ Ο ΕΡΩΤΑΣ και είμαι ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ μόνος

Χρήστος Κεσκίνης

     

      Την Κυριακή 17 Απριλίου 2016 στις 20:00 ο συγγραφέας του βιβλίου "Bifrost, The Path of Warriors" Χρήστος Κεσκίνης και ο διαχειριστής του ιστολογίου Γιάννης Μπαχάς θα το παρουσιάσουν στον όμορφο χώρο των φίλων της Heavy Metall μουσικής Excalibur (Ορφανίδου 3, κάθετος της Φράγκων). Θα χαρούμε να σας δούμε και να μιλήσουμε για τη Θρησκεία και την Ιστορία των Βίκινγκς αλλά και τη λογοτεχνία του Φανταστικού και τη Μουσική.  

Άρθρο: Ο Ιουλιανός για την αγάπη προς το βιβλίο

«Από μικρό παιδί είχα τον σφοδρό πόθο να αποκτήσω βιβλία»

     

Το Σάββατο 9 Απριλίου στον Εκατηβόλο

Ένα ιστολόγιο αφιερωμένο στον αυτοκράτορα Ιουλιανό και με όνομα δανεισμένο από μια δικιά του περιγραφή του τόπου της εξαετούς εξορίας του, σε ένα φρούριο στην Καππαδοκία, οφείλει να αφιερώσει κείμενα, επιστημονικά και λογοτεχνικά,  που να εμπνέονται από τον βίο και το έργο του. Παρακάτω δημοσιεύω ένα μικρό κείμενο με θέμα την αγάπη του Ιουλιανού για τα βιβλία από την διατριβή μου για τη θέση του για την Άθληση, τη Φυσική Αγωγή και τους Ιερούς Αγώνες. Την εργασία μου θα παρουσιάσω το Σάββατο 9 Απριλίου 2016 (στις 20:00) στο Φιλοσοφικό Αθήναιο Εκατηβόλος (Αριστοτέλους 36, Αθήνα) με τίτλο της διάλεξης: «Νυν ήκεις εις Ολυμπίαν». Ο Ιουλιανός προστάτης του Αθλητισμού και ιδανικό πρότυπο». Στη διαμόρφωση των προτύπων του φωτισμένου ηγεμόνα η μελέτη αξιόλογων βιβλίων υπήρξε καθοριστική.

Η στάση του Ιουλιανού απέναντι στο βιβλίο

"Τώρα βρίσκεσαι στην Ολυμπία..."

          Οι διδάσκαλοι του και τα βιβλία είναι οι δύο φορείς της γνώσης που έλαβε ο Ιουλιανός. Και εάν και δεν του ήταν δυνατόν να επικοινωνεί πάντοτε με τους αγαπημένους δασκάλους και καθοδηγητές του, εντούτοις φρόντιζε πάντοτε, και υπό τις δυσκολότερες συνθήκες, να διατηρεί την επαφή του με το απόσταγμα της γνώσης της εποχής του μέσω των βιβλίων. Την αγάπη του για το βιβλίο ομολογεί στον Εκδίκιο, έπαρχο της Αιγύπτου: «Άλλοι αγαπούν τα άλογα, άλλοι τα πουλιά και άλλοι τα θηρία, εγώ όμως από μικρό παιδί, είχα τον σφοδρό πόθο να αποκτήσω βιβλία» και με περηφάνια τονίζει ότι ο πόθος του εκπληρώθηκε, αν και όπως ομολογεί η ανάγνωσή τους δεν τον προετοίμασε για τα ήθη της Αντιόχειας: «Γιατί στη δική μου ανοησία οφείλεται που δεν αντιλήφθηκα απ’ την αρχή τα ήθη τούτης της πόλης, κι αυτό ενώ είμαι βέβαιος ότι έχω ξεφυλλίσει τόσα βιβλία όσα κανένας άλλος στην ηλικία μου».

           Και σε έναν ύμνο για την αξία του βιβλίου εξηγεί τους λόγους της εκτίμησης που του τρέφει: «… τα βιβλία αποτελούν θαυμάσιο σχολείο ηθικής, γνωρίζεις από κει τους διάσημους άντρες, τα λόγια τους, τις πράξεις τους, είναι σαν τα πρωτότυπα έργα τέχνης που κοιτάζει ο καλλιτέχνης για να συντονίσει τη σκέψη εκείνων με τη δική του και να αφομοιώσει τα λόγια τους. Κι αν δεν απομακρυνθούμε πολύ και πετύχουμε κάποια ομοιότητα, το όφελος πρέπει να ξέρετε, δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο. Με τούτη τη σκέψη συχνά μέσ’ το μυαλό μου βρίσκω μια διασκέδαση πνευματική». Ακόμη και στις αντίξοες συνθήκες για την ανάγνωση βιβλίων, όπως οι πολεμικές εκστρατείες, ο Ιουλιανός: «.. πάντα παίρνω μαζί μου βιβλία, σαν απαραίτητο εφόδιο. Αλλά παίρνω τόσα όσα μου επιτρέπουν οι περιστάσεις».

           Κάποιες φορές τα βιβλία που μπορεί να έχει μαζί του είναι: «Εκτός από τον Όμηρο και τον Πλάτωνα, δεν έχω μαζί μου κανένα βιβλίο, ούτε φιλοσοφικό, ούτε ρητορικό, ούτε εγχειρίδιο γραμματικής, ούτε καν ένα κοινό τόμο ιστορίας. Και αυτά που έχω μοιάζουν με φυλαχτά και “χαϊμαλιά”, γιατί είναι πάντα δεμένα».

          

Πίνακας του 1875 με θέμα τον Ιουλιανό

Όταν όμως έχει τον χρόνο και το επιτρέπουν οι συνθήκες καταβάλλει κάθε προσπάθεια για τον εμπλουτισμό της προσωπικής του βιβλιοθήκης: «Η βιβλιοθήκη του Γεωργίου ήταν πολύ μεγάλη και αξιόλογη και είχε κάθε είδους έργα φιλοσόφων, πολλών σχολιαστών, επίσης μεταξύ τους ήταν πολλά και διάφορα βιβλία Γαλιλαίων. Φρόντισε, όλη τούτη τη βιβλιοθήκη να τη βρεις και να τη στείλεις στην Αντιόχεια. Όσοι δίνουν την υπόνοια ότι έκλεψαν κάποια βιβλία, φρόντισε να τους αναγκάσεις να τα παραδώσουν όλα , καταφεύγοντας σε κάθε είδους έλεγχο, σε κάθε είδους όρκο αν δεν  μπορείς να τους πείσεις». 

           Για την ίδια αυτή βιβλιοθήκη των παιδικών του χρόνων απευθύνει κι άλλη επιστολή με οδηγίες για την ανεύρεση της: «Κάνε μου λοιπόν μια προσωπική χάρη: φρόντισε να βρεθούν τα βιβλία του Γεωργίου. Από τα βιβλία του πολλά ήταν φιλοσοφικά, πολλά ρητορικά και πολλά σχετικά με τη θεωρία των ασεβών Γαλιλαίων… Πάρε οδηγό των αναζητήσεων σου τον γραμματέα του Γεωργίου και πες του πως, αν ερευνήσει με τιμιότητα , θα αποκτήσει ως αμοιβή την ελευθερία του. Εγώ τα ξέρω τα βιβλία του Γεωργίου, αν όχι όλα πάντως πολλά. Όταν βρισκόμουν στην Καππαδοκία, μου έδωσε μερικά να τα αντιγράψω και κατόπιν τα πήρε πίσω»*. Τα βιβλία στάθηκαν πιστοί σύμβουλοι του Ιουλιανού σε όλη τη σύντομη ζωή του.     

·        Ιουλιανός, Επιστολή Προς τον Εκδίκιο, 9  

Ιωάννης Μπαχάς  

Παιδικό Διήγημα: Και τα βιβλία τρελάθηκαν...

Και τα βιβλία τρελάθηκαν…

του Χρήστου Κυρκενίδη

      Τιμούμε την Παγκόσμια Μέρα Παιδικού Βιβλίου (2 Απριλίου) με τη δημοσίευση του παιδικού διηγήματος του συνεργάτη του ιστολογίου μας Χρήστου Κυρκενίδη. Ο συγγραφέας μέσα από την μικρή ιστορία του προσφέρει και έναν οδηγό ανάγνωσης με επιλεγμένα βιβλία που καλεί τα παιδιά να τα ανακαλύψουν. Τον ευχαριστούμε. 

   

"Τα βιβλία στέκονταν κουρασμένα..."

Απόλυτη ησυχία επικρατούσε στην αίθουσα. Είχε σουρουπώσει και τα πάντα ήταν καλυμμένα με ένα πέπλο σκιάς. Τα βιβλία στέκονταν κουρασμένα πάνω στα ράφια και περίμεναν νωχελικά την επόμενη μέρα, μήπως και τα δανειστεί κάποιος και πάψουν να είναι άχρηστα.  Γιατί τι άλλο σκοπό έχει ένα βιβλίο εκτός από το να διδάσκει, να ψυχαγωγεί και να διασκεδάζει; Δυστυχώς, όμως, αυτό δε γίνεται όταν αυτά μαζεύουν σκόνη στα ράφια της βιβλιοθήκης.

     Η αίθουσα αυτή είναι μια δανειστική βιβλιοθήκη. Μια σχολική δανειστική βιβλιοθήκη. Μόλις πριν λίγη ώρα κλείδωσε και έφυγε η Καθηγήτρια, ενώ ο Υπεύθυνος είχε φύγει από το μεσημέρι όταν και τελείωσε η βάρδιά του. Τα βιβλία είναι μόνα τους τώρα και επικρατεί εκείνη η απόλυτη σιγαλιά που κάνει τα αυτιά σου να βουίζουν. Κι όμως… 

"Ο Υπεύθυνος είχε φύγει από το μεσημέρι...."

      Αν προσέξει κάποιος πάρα πολύ καλά , θ’ ακούσει ένα πολύ αχνό και σιγανό κλάμα. Από πού να έρχεται άραγε; Μοιάζει να ακούγεται από κάποιο βιβλίο. Είναι δυνατόν ; Ναι, είναι. Το κλάμα ακούγεται πράγματι από  ένα βιβλίο , συγκεκριμένα το "Γυναίκες στην Πορφύρα". Τι να συμβαίνει ;

- Ουφ, πάψε πια, είπε αγριεμένα ο "Αννίβας". Για πόσο ακόμα θα μυξοκλαίς ;

- Δε φταίω εγώ, το παράπονο με πνίγει , απάντησε το "Γυναίκες στην Πορφύρα".

- Άστο ήσυχο, επενέβη η "Ποθητή". Έχει και αυτό τα βάσανά του.

- Τι βάσανα δηλαδή;

- Δε…δε με έχει δανειστεί ποτέ κανένας, είπε κομπιάζοντας από το κλάμα το "Γυναίκες στην Πορφύρα".

- Γιατί εμένα μ’ έχει δανειστεί κάποιος ;

- Ναι, αλλά εσένα σε διάβασε ο Υπεύθυνος, πετάχτηκε ο "Δάσκαλος του Χέοπα". Ενώ εγώ…Τι τους ήρθε και έβαλαν αυτό το «Δάσκαλος» στον τίτλο μου; Είμαστε σε σχολική βιβλιοθήκη και οι μαθητές αρρωσταίνουν όταν ακούν αυτή τη λέξη. ΧΑ..! Θα γεράσω αδιάβαστος.

- Σιγά. Με διάβασε ο υπεύθυνος και κάτι τρέχει στα γύφτικα. Εγώ θέλω να βγω από δω μέσα, να ταξιδέψω, να γνωρίσω νέους κόσμους…

- Καλά αυτός έχει ξεφύγει, σχολίασε ειρωνικά η "Ποθητή". Αν βγεις από δω μέσα ρε ψώνιο, το πολύ-πολύ να πας μέχρι το σπίτι κάποιου μαθητή και όλος ο κόσμος σου θα είναι το εσωτερικό μιας σχολικής τσάντας ή το πολύ-πολύ ένα εφηβικό δωμάτιο.

- Εγώ θέλω απλώς να διαβαστώ από οποιονδήποτε και οπουδήποτε, ψιθύρισε θλιμμένα το  "Γυναίκες στην Πορφύρα".

- Ησύχασε καλό μου, μην αγχώνεσαι να δικαιολογηθείς σε αυτούς τους σωβινιστές, το καθησύχασε η "Ποθητή". Που να καταλάβουν αυτοί τα συναισθήματα που δημιουργεί ένα βιβλίο με ηρωίδα μια γυναίκα που…